ریزش شدید بیتکوین طی هفته اخیر بسیاری از فعالان بازارهای مالی را غافلگیر کرد. قیمت بزرگترین ارز دیجیتال جهان از محدوده ۱۲۵ هزار دلار تا نزدیکی ۱۰۴ هزار دلار کاهش یافت یعنی افتی بیش از ۱۶ درصد ظرف چند روز. این سقوط، پس از ماهها رشد پیوسته و رکوردهای تازه، نشان میدهد بازار رمزارزها دوباره تحتتأثیر تصمیمات اقتصادی آمریکا قرار گرفته است.
اظهارات پاول و ضربه به بازارهای ریسکی
جروم پاول، رئیس فدرال رزرو آمریکا، در سخنرانی تازه خود اعلام کرد که «کاهش نرخ بهره در نشست دسامبر قطعی نیست» و احتمال ادامه سیاست پولی سختگیرانه وجود دارد. همین جمله کوتاه، اما بهشدت تأثیرگذار، باعث شد نرخ بازدهی اوراق خزانه آمریکا جهش کند و دلار تا نزدیکی بالاترین سطح سهماهه رشد یابد.
افزایش بازدهی اوراق یعنی سرمایهگذاران دوباره ترجیح میدهند پول خود را در داراییهای کمریسک نگه دارند، نه در رمزارزها و سهام پرنوسان. نتیجه آن، خروج سرمایه از بازار کریپتو و سقوط سریع قیمت بیتکوین بود.
افزایش شاخص دلار و کاهش اشتهای ریسک
شاخص DXY (قدرت دلار آمریکا) به بالاترین سطح خود از تیرماه رسید. وقتی دلار تقویت میشود، خرید کالاها و داراییهای دیجیتال برای سرمایهگذاران جهانی گرانتر تمام میشود و تقاضا کاهش مییابد. این موضوع فشار مضاعفی بر قیمت بیتکوین وارد کرد.
در واقع، رشد دلار همزمان با افزایش نرخهای بهره، باعث شد موقعیتهای معاملاتی اهرمی در کریپتو به شکل گسترده لیکوئید شوند؛ صدها میلیون دلار از معاملات لانگ در صرافیهای بزرگ از بین رفت.
رفتار محتاطانه صندوقهای ETF بیتکوین
در کنار فشار از ناحیه فدرال رزرو، دادههای جریان سرمایه نیز ضعیفتر شدند. طی هفته منتهی به جمعه، تنها ۳۲ میلیون دلار ورودی جدید به صندوقهای ETF بیتکوین ثبت شد، آنهم در حالی که دو هفته پیش این رقم بیش از ۳ میلیارد دلار بود. این تغییر ناگهانی بیانگر نگرانی مدیران صندوقها از نوسان شدید نرخ بهره و احتمال محدود شدن نقدینگی در پایان سال است.
تحلیل تکنیکال و محدودههای حساس قیمتی
از دید تکنیکال نیز حمایت قبلی بیتکوین در ۱۱۸ تا ۱۱۵ هزار دلار از دست رفته است و فعلاً سطح ۱۰۴ تا ۱۰۶ هزار دلار به عنوان محدوده کلیدی حمایت در نظر گرفته میشود. برخی شاخصها مانند Relative Strength Index (RSI) وارد منطقه اشباع فروش شدهاند که احتمال توقف موقت این روند را تقویت میکند، اما در صورت شکست محدوده ۱۰۴ هزار دلاری، حمایت بعدی در حوالی ۹۸ تا ۱۰۰ هزار دلار فعال خواهد شد.
رفتار احساسی بازار: از طمع شدید تا ترس مطلق
شاخص احساس بازار (Fear & Greed Index) هماکنون در محدوده «ترس شدید» قرار دارد پایینترین سطح از هفت ماه گذشته. پس از رشدهای پرشتاب تابستان، بخش بزرگی از معاملهگران خرد در سود بودند و با اولین سیگنال منفی از سوی فدرال رزرو، تصمیم به فروش سریع گرفتند تا سود خود را حفظ کنند. این رفتار جمعی فشار فروش را چندین برابر کرد.
چشمانداز کوتاهمدت بیتکوین؛ توقف یا ادامه نزول؟
تحلیلگران معتقدند تا زمانی که فدرال رزرو مسیر کاهش نرخ بهره را مشخص نکند، احتمال ادامه نوسانهای منفی در بازار رمزارزها وجود دارد. تثبیت قیمت بیتکوین بالای ۱۰۵ هزار دلار میتواند نشانه اولیه پایان ریزش باشد، اما بازگشت واقعی نیازمند کاهش بازدهی اوراق و تضعیف شاخص دلار است.
جمعبندی
ریزش بیتکوین در روزهای گذشته نتیجه مستقیم اظهارات هاوکیش جروم پاول و بازگشت قدرت دلار است؛ زمانی که سیاست پولی سختتر میشود، جریان نقدینگی از داراییهای پرریسک مانند رمزارزها به سمت اوراق خزانه و دلار تغییر مسیر میدهد. اگر فدرال رزرو در نشست دسامبر برخلاف انتظار تصمیم به تثبیت یا کاهش نرخ بهره بگیرد، بازارهای ریسکی از جمله رمزارزها میتوانند نفس تازهای بکشند و بخشی از افت اخیر را جبران کنند.