اخبار و فرصت های سرمایه گذاری

▪️ایران نسبت به تغییرات مواضع رئیس‌جمهور آمریکا ابراز تردید کرده و آن را غیرقابل اعتماد دانسته است. سخنگوی وزارت خارجه گفت: «اظهارات اخیر ترامپ درباره لغو تحریم‌ها، بیشتر بازی روانی است تا راه‌حل سیاسی».

▪️ترامپ اعلام کرده که اگر ایران به مسیر صلح‌آمیز پایبند بماند، حاضر به لغو تحریم‌هاست. او همچنین از احتمال آتش‌بس با روسیه سخن گفت.

▪️تخت‌روانچی در گفت‌وگویی تلویزیونی تأکید کرد که ایران همچنان بر غنی‌سازی اورانیوم در داخل کشور برای اهداف صلح‌آمیز پافشاری دارد.

▪️بازار خودرو همچنان درگیر رکود است. تعلل در اجرای واردات، بلاتکلیفی سیاست‌گذاری و فضای روانی ناشی از تنش‌ها، موجب شده تقاضا کاهش یابد و چشم‌انداز روشنی برای خروج بازار از رکود دیده نشود.

📊 تحلیل بازارها:

اظهارات ضد و نقیض میان مقامات ایرانی و آمریکایی باعث شده فضای سیاسی همچنان مبهم باقی بماند. بازارها که به‌شدت تحت تأثیر سیگنال‌های سیاسی هستند، فعلاً واکنش محسوسی به وعده‌های آمریکا یا انتقادات ایران نشان نداده‌اند، چون هیچ‌کدام از طرفین گام عملی برنداشته‌اند.

در این شرایط، رکود در بازارهایی مانند خودرو که پیش‌تر نیز با مشکل عرضه، سیاست‌گذاری و بی‌اعتمادی مواجه بود، عمیق‌تر شده است. نبود برنامه‌ی اجرایی مشخص در حوزه واردات، باعث شده خریداران در وضعیت انتظار باقی بمانند.

📌 در مجموع، بازارها در فاز انتظار و سردرگمی به‌سر می‌برند. برای بازگشت رونق، به سیگنال‌های روشن‌تر و تصمیمات عملی در حوزه دیپلماسی و اقتصاد نیاز است؛ وعده‌های رسانه‌ای به‌تنهایی کافی نیست.

مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی: نباید انتظار تحولات گسترده و سریع داشت
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، در تازه‌ترین اظهارات خود به روند مذاکرات ایران و آمریکا اشاره کرده و آن را “مثبت” ارزیابی کرد. وی در عین حال تاکید کرد نباید انتظار داشت که تحولات به سرعت و به صورت گسترده رخ دهند. این اظهارات در شرایطی مطرح می‌شود که گمانه‌زنی‌ها درباره احتمال صدور قطعنامه‌ای ضدایرانی در شورای حکام بالا گرفته است.

تأثیر تحولات مذاکراتی بر تعاملات ایران و آژانس
به گفته گروسی، رویکرد ایران در تعامل با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تا حد زیادی متأثر از روند تحولات دیگر مذاکرات مرتبط است. به این معنا که هرگونه پیشرفت در عرصه‌های دیگر، می‌تواند به شکل‌گیری رفتار متقابل و مثبت در این زمینه منجر شود. او همچنین به این نکته اشاره کرد که مذاکرات، همانند سایر فرآیندهای دیپلماتیک، در حال پیشرفت است.

هشدار گروسی درباره سطح غنی‌سازی ایران
مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ادامه سخنان خود به سطح غنی‌سازی ایران نیز اشاره کرده و آن را نگران‌کننده توصیف کرد. گروسی تأکید کرد که مسئله غنی‌سازی، در ذات خود، از نظر ایران ممنوع نیست؛ اما نگرانی زمانی شکل می‌گیرد که میزان مواد غنی‌شده انباشته می‌شود. او با اشاره به اینکه همین میزان از غنی‌سازی می‌تواند ابزارها، چاشنی‌ها و مواد لازم را برای کاربردهای انفجاری فراهم کند، این مسئله را بسیار نزدیک به سطحی خطرناک توصیف کرد و خواستار توجه و بررسی جدی آن شد.

ارتباط متقابل مذاکرات ایران و آمریکا و قطعنامه احتمالی
گروسی در بخش دیگری از سخنان خود به ارتباط بین مذاکرات ایران و آمریکا و احتمال صدور قطعنامه‌ای ضدایرانی در شورای حکام پرداخت. او اگرچه تصریح کرد که هیچ ارتباط رسمی بین این دو موضوع وجود ندارد، اما اذعان داشت که ارتباطی بین این دو وجود دارد و بر یکدیگر تأثیرگذار هستند. وی همچنین اظهار امیدواری کرد که صحبت‌های پیش رو در شورای حکام مثبت باشد.

شتاب اصلاح بورس و رفتار متفاوت سهامداران
در هفته‌های اخیر بازار سهام ایران روندی فرسایشی و نزولی را تجربه کرده است. بر خلاف ابتدای سال که اقبال عمومی به سمت خرید سهام افزایش یافته بود، اکنون جو غالب در بورس، فروش و احتیاط است. افت چشمگیر ارزش معاملات و درصد بالای نمادهای منفی نشان‌دهنده تردید و نگرانی در میان فعالان بازار است. معامله‌گران خرد و حقوقی‌ها مدت‌هاست استراتژی قطعی برای آینده بورس ندارند و هر خبر جدی یا شایعه، موج جدید فروش را شعله‌ور می‌سازد.

سهام‌داران؛ فروش با تردید یا مدیریت ریسک؟
یکی از سوالات جدی این روزهای بازار سهام، تصمیم فروشندگان است: آیا آنها با فروش سهام خود پیش از ریزش عمیق‌تر بازار، ریسک را کنترل کردند یا هنگام برگشت بازار باید نگران جاماندن باشند؟ از سوی دیگر، ارزش پایین معاملات روزانه، به ویژه افت به زیر ۷ هزار میلیارد تومان، نشانه رکود و کم‌رمقی بازار است؛ چیزی که به ندرت در ماه‌های پررونق سال گذشته دیده می‌شد.

سایه سیاست بر معاملات؛ چشم‌ها به شورای حکام
اخبار سیاسی بار دیگر یکی از محرک‌های جدی بازار سهام شده‌اند. نزدیک‌شدن زمان گزارش شورای حکام درباره پرونده هسته‌ای ایران و احتمال فعال‌شدن مکانیسم ماشه، فضای بازار را دستخوش تردید و نگرانی کرده است. بخش زیادی از فروش‌ها و احتیاط فعالان بازار مرتبط با همین ابهام‌هاست. اگرچه برخی معتقدند این فشار فروش موقتی است و با روشن‌شدن وضعیت مذاکرات، بازار می‌تواند تعادل پیدا کند، اما بخش دیگری از سرمایه‌گذاران فعلاً ترجیح می‌دهند تا شفاف‌ترشدن شرایط، از ریسک‌های اضافه دوری کنند.

بازار ارز و طلا؛ سکون و انتظار
در حالی که بورس به شکل محسوسی تحت تأثیر اخبار سیاسی و روند اصلاحی قرار گرفته، بازار ارز و طلا واکنش متفاوتی داشته‌اند. برخلاف دوره‌های قبل که با رشد نگرانی‌های سیاسی، دلار و سکه طلا با افزایش تقاضا مواجه می‌شدند، این بار هنوز خریداران قدرتمند وارد میدان نشده‌اند. قیمت دلار در سطوح فعلی متوقف شده و انتظارات برای تحرک بازار ارز به روشن‌شدن مسیر مذاکرات وابسته مانده است. قرمز شدن صندوق‌های طلایی نیز نشانه کم‌تحرکی این بخش از بازار است.

سناریوی فرسایشی؛ بازار در برزخ انتظار
با توجه به روند فعلی مذاکرات و عدم وضوح نتیجه، به نظر می‌رسد انتظارها برای تعیین تکلیف بازارها بیشتر بر سناریوی فرسایش متمرکز شده است. بازار سهام، دلار و طلا، هر سه به استقبال یک دوره فرسایشی رفته‌اند که می‌تواند تا زمان مشخص‌شدن وضعیت سیاسی تداوم داشته باشد. شاخص‌های معاملاتی، کاهش نقدشوندگی و بلاتکلیفی سهامداران موید این فضای صبر و انتظار است.

انتخاب وزیر اقتصاد جدید همیشه یکی از تصمیم‌های کلان و تاثیرگذار در اقتصاد ایران محسوب می‌شود. شرایط کنونی اقتصاد، با مشکلات متعددی نظیر تورم، نوسات ارزی و دغدغه‌های معیشتی، باعث شده تا نگاه‌ها به این تغییر حساس‌تر از همیشه باشد. با توجه به پیچیدگی‌های ساختار اقتصادی کشور، ورود وزیر اقتصاد جدید را می‌توان به عنوان نقطه عطفی برای بازنگری در سیاست‌های کلان و اصلاح برخی رویکردهای گذشته قلمداد کرد.

واکنش بازار سرمایه به تغییر وزیر اقتصاد
اولین بازخوردها به تغییر وزیر اقتصاد معمولاً در بازار سرمایه و فضای سرمایه‌گذاری خود را نشان می‌دهد. پس از اعلام این تغییر، شاخص بورس دچار نوسانات نسبتا شدیدی شد که بیانگر اهمیت نقش ثبات مدیریتی و سیاست‌گذاری برای فعالان بازار است. بازار سرمایه بیش از همه به تصمیمات قابل پیش‌بینی، کاهش ریسک و اعتمادسازی نیاز دارد. به همین دلیل هرگونه تغییر در رأس وزارت اقتصاد می‌تواند واکنش شدیدی در بازار ایجاد کند تا زمانی که سیاست‌های جدید مشخص شود.

الزامات اصلاح سیاست‌های کلان اقتصادی
عملکرد ضعیف اقتصاد طی سال‌های اخیر و افزایش نرخ ارز، نرخ تورم و تحریم‌ها، ضرورت اصلاح سیاست‌های ارزی، مالی و بانکی را بیش از پیش نمایان ساخته است. بسیاری از کارشناسان معتقدند تغییر وزیر اقتصاد راهی برای بازنگری در این سیاست‌ها و فراهم ساختن فضا جهت افزایش بهره‌وری، شفافیت و پاسخگویی در اقتصاد است. این بزنگاه فرصتی برای عبور از برخی سنت‌های ناکارآمد و مدیریت علمی‌تر منابع و مصارف اقتصادی خواهد بود.

چالش‌های ساختاری وزارت اقتصاد و حدود اختیارات
باوجود انتظارات بالا از وزیر اقتصاد جدید، نباید فراموش کرد که ساختار اقتصاد ایران پیچیده و چندلایه است. بسیاری از تصمیمات مهم اقتصادی خارج از وزارت اقتصاد گرفته می‌شود و اجرای سیاست‌های کلان نیازمند هماهنگی با سایر نهادهای تاثیرگذار است. وزیر اقتصاد جدید، حتی با برنامه‌های اصلاحی قوی، برای موفقیت در ماموریت خود ناگزیر از جلب حمایت دیگر بخش‌ها و ایجاد اجماع در کل نظام اقتصادی خواهد بود.

انتظارات فعالان اقتصادی از وزیر اقتصاد جدید
اعتمادسازی مجدد در بین فعالان بازار و جامعه، ارتقاء شفافیت، پاسخگویی و استفاده هدفمند از ظرفیت نیروی انسانی و کارشناسی، مهم‌ترین مطالبات از وزیر اقتصاد است. کاهش هزینه مبادلات، حمایت از تولید، کنترل تورم و مدیریت انتظارات تورمی از جمله موضوعاتی است که باید مورد توجه ویژه قرار گیرد. فعالان اقتصادی معتقدند موفقیت وزیر اقتصاد به توان برقراری ارتباط موثر با بازارها، رسانه‌ها و نخبگان وابسته است.

اهمیت اجماع نهادهای اقتصادی در مسیر اصلاحات
امروز روشن است که موفقیت وزیر اقتصاد تنها منوط به توانایی‌های شخصی یا مدیریتی او نیست. بدون همراهی سایر نهادها و ایجاد وحدت استراتژیک در سیاست‌گذاری اقتصادی، اجرای اصلاحات واقعی ممکن نخواهد بود. ایجاد همسویی در اهداف کلان، تداوم و ثبات برنامه‌ها و نیز استفاده اثربخش از ظرفیت کارشناسان، لازمه حرکت به سوی اقتصادی پویا و مقاوم است.