صندوق‌های سرمایه گذاری یکی از ابزارهای سرمایه گذاری تحت نظر سازمان بورس هستند که توسط افرادی متخصص و حرفه‌ای اداره می‌شوند. در این صندوق، نقش سرمایه گذاران فقط خرید سهام و دریافت سود بوده و تمام معاملات را مدیران صندوق انجام می‌دهند.
در قبال به ثمر رسیدن معاملات پرسود و تلاش مدیران، سرمایه گذاران باید مبلغی را تحت عنوان کارمزد صندوق سرمایه گذاری بپردازند. این کارمزد از تمام سرمایه گذاران گرفته شده و بین هزینه‌های صندوق تقسیم می‌شود.
کارمزد صندوق سرمایه گذاری چیست؟
در علم سرمایه گذاری، کارمزد به مبلغی گفته می‌شود که در ازای انجام خدمات از فرد گرفته می‌شود.
صندوق‌های سرمایه گذاری نیز برای مدیریت سرمایه افراد از آن‌ها مبلغی را تحت عنوان کارمزد دریافت می‌کند. مبلغ این کارمزد برای صندوق‌های مختلف متفاوت بوده و براساس هزینه‌های صندوق محاسبه می‌شود.
به طور کل هزینه‌های صندوق به دو دسته هزینه پرداختی به سازمان بورس و هزینه پرداختی به ارکان صندوق تقسیم می‌شوند که هزینه اول مستقیما توسط سرمایه گذار پرداخت و هزینه دوم بین تمام سرمایه گذاران تقسیم می‌گردد.
هزینه‌های ارکان صندوق در کارمزد صندوق سرمایه گذاری تاثیر بیشتری دارند و به دسته‌های زیر تقسیم می‌شوند:
- هزینه تاسیس
- هزینه برگزاری جلسات و مجامع
- کارمزد مدیر، متولی و ضامن نقد شوندگی
- حق الزحمه تصفیه صندوق و حسابرس
- حق عضویت
- هزینه دسترسی به خدمات پشتیبانی و نرم افزارها
هزینه‌های پرداختی به سازمان بورس که توسط خود سرمایه گذار پرداخت می‌شود نیز به شرح زیر است:
- کارمزد صدور
- کارمزد ابطال
کارمزد صندوق سرمایه گذاری چقدر است؟
صندوق‌های سرمایه گذاری براساس نوع معاملات، نحوه سرمایه گذاری و موارد دیگر به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند. این تفاوت در ماهیت صندوق‌ها باعث تفاوت در هزینه‌ها و به دنبال آن کارمزد دریافتی نیز شده است و هر صندوق کارمزد متغیری را از سرمایه گذاران خود دریافت می‌کند.
کارمزد صندوق قابل معامله (ETF)
صندوق‌های قابل معامله، جزو صندوق‌هایی است که مالیات ورود و خروج سرمایه را ندارد و فقط کارمزد خرید و فروش را از سرمایه گذاران دریافت می‌کند.
کارمزد معاملات صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله، به ازای هر معامله در مجموع 0.0023475 از کل مبلغ معامله بوده که 0.00116 توسط خریدار و 0.0011875 توسط فروشنده پرداخت می‌شود.
به طور مثال یک معامله 10 میلیونی، 11 هزار و 600 تومان کارمزد برای خریدار و 11 هزار و 875 تومان کارمزد برای فروشنده دارد.
کارمزد صندوق سهامی مختلط
صندوق سهامی مختلط، یکی از انواع صندوق قابل معامله بوده که مانند آن مالیاتی برای ورود و خروج سرمایه ندارد و فقط کارمزد خرید و فروش را دارد.
خریدار سهام این صندوق کارمزد 0.0006075 و فروشنده کارمزد 0.00066125 را می‌پردازند.
به طور مثال سهام 10 میلیونی، برای خریدار 6 هزار و 75 تومان و برای فروشنده 6 هزار و 612 تومان کارمزد دارد.
کارمزد صندوق با درآمد ثابت
صندوق سرمایه گذاری درآمد ثابت مانند دو صندوق قبل، مشمول پرداخت مالیات نیست؛ ولی کارمزد پرداختی توسط خریدار و فروشنده ثابت و به مقدار 0.0001875 است.
یعنی برای معامله 10 میلیونی، خریدار و فرشنده باید از کل مبلغ معامله 1 هزار و 875 تومان را به عنوان کارمزد بپردازند.
کارمزد صندوق سرمایه گذاری در سهام
نحوه محاسبه کارمزد صندوق های سرمایه گذاری در سهام بدین شکل بوده که به ازای معامله هر واحد سهام، خریدار کارمزد 0.00464 و فروشنده کارمزد 0.00475 را می‌پردازد که مجموع کل دو کارمزد 0.00939 می‌شود.
کارمزد صندوق صدور و ابطال
کارمزد صدور و کارمزد ابطال صندوق‌های سرمایه گذاری، جزو هزینه‌های پرداختی به سازمان بورس است که توسط خود سرمایه گذار پرداخت می‌شود.
کارمزد صدور اغلب مبلغ ثابتی در حدود 2 هزار تومان دارد. یعنی چه یک سهام 100 واحدی بخرید چه یک سهام 1000 واحدی، در نهایت کارمزد هر دو 2 هزار تومان می‌شود.
کارمزد ابطال مانند کارمزد صدور از یک هزینه ثابت تشکیل شده است؛ اما در کنار این بخش ثابت، یک هزینه متغیر نیز دارد که براساس مدت سرمایه گذاری در صندوق محاسبه می‌شود.
هزینه ثابت کارمزد ابطال مانند کارمزد صدور 2 هزار تومان بوده و هزینه متغیر آن نیز به شکل زیر است:
- سرمایه گذاری 15 روزه یا کم‌تر = 5 درصد مبلغ ابطال
- سرمایه گذاری بین 15 تا 30 روز = 4 درصد مبلغ ابطال
- سرمایه گذاری بین 30 تا 45 روز = 3 درصد مبلغ ابطال
- سرمایه گذاری بین 45 تا 60 روز = 2 درصد مبلغ ابطال
- سرمایه گذاری بیش از 60 روز = بدون کارمزد
همچنین بخوانید: مفهوم صدور و ابطال در صندوق های سرمایه گذاری چیست؟
کارمزد صندوق سرمایه گذاری چرا باید پرداخت شود؟
کارمزد صندوق سرمایه گذاری، هزینه‌ای است که سرمایه گذاران در ازای مدیریت سرمایه و انجام معاملات پر سود به صندوق پرداخته تا هزینه‌های آن پرداخت شوند.
این هزینه‌ها به دو دسته هزینه پرداختی به ارکان صندوق و هزینه پرداختی به سازمان بورس تقسیم می‌شوند که اولی بین سرمایه گذاران تقسیم و دومی مستقیما از شخص سرمایه گذار معامله گرفته می‌شود.
برای محاسبه کارمزد این صندوق‌ها باید نوع صندوق را مد نظر قرار داد.
هر صندوق براساس نوع معاملات و هزینه‌های خود، کارمزد متفاوتی را از سرمایه گذاران دریافت می‌کند.
به طور مثال در صندوق درآمد ثابت، کارمزد معامله خرید و فروش 0.0001875 و در صندوق سرمایه گذاری در سهام، کارمزد معامله 0.00939 است.
